اصطلاح “آسیبهای ورزشی” به معنای وسیعتر، به نوع آسیبهایی که بیشتر در طول ورزش یا تمرین رخ میدهد اشاره میکند. برخی از آسیبهای ورزشی ناشی از حوادث است؛ دیگر آسیبها به علت تمرینات ضعیف آموزشی، تجهیزات نامناسب، عدم تهویه، گرم کردن و کشش کافی هستند. برخی از صدمات به مراقبتهای پزشکی سریع نیاز دارند، درحالیکه دیگر صدمات خودبهخود درمان میشوند. اگرچه درصورتیکه دررفتگی یا کشیدگی شدید باشد، کل عضله، تاندون یا رباطها دچار پارگی میشوند و جراحی ممکن است موردنیاز باشد.
حاد و مزمن بودن یا نبودن آسیبدیدگی ادامه کار و تمرین دردناک را توجیه نمیکند. هنگامی که از یک ورزش یا فعالیت خاص دچار درد هستید باید ادامهی فعالیت را متوقف کنید زیرا ادامه فعالیت فقط سبب آسیب بیشتر میشود. درمانهای خاصی برای آسیبهای ورزشی وجود دارد که تقریباً در همه شرایط رایج است. با این حال، اگر آسیب شما شدید باشد، باید بلافاصله به نزدیکترین بخش حوادث و اورژانس بیمارستان مراجعه کنید. اگر به کمک فوری پزشکی نیازی ندارید، اما دچار درد یا تورم، بیحسی یا ناراحتی هستید، متخصصین ما در کلینیک فیزیکی و توانبخشی قصر میتوانند بهترین درمان را مطابق با شرایط شما برای جلوگیری از عوارض بعدی توصیه کنند.جهت دریافت نوبت مشاوره یا رزرو زمان تشخیص و درمان آسیب ورزشی با شمارههای ۰۳۱۳۲۳۶۷۴۶۵ – ۰۳۱۳۲۳۳۰۳۸۲ تماس بگیرید.
انواع آسیبهای ورزشی
در اینجا رایجترین آسیبهای ورزشی آمده است:
- کشیدگی و رگ به رگ شدن
- کمردرد
- آسیبهای استخوانی، ازجمله شکستگی
- صدمات همسترینگ
- جراحت سر
- پاشنه درد
- تورم مفاصل
- زانودرد، از جمله آسیب رباط زانو
- شانه درد
- تورم ماهیچهها
- آسیب تاندون آشیل لینک به مقاله پارگی تاندون آشیل
- دررفتگی
- آرنج تنیسبازان لینک به آرنج تنیسبازان
درمان
- رگ به رگ شدن، آسیبهای عضلانی، تاندونت و آسیب رباطها میتوانند در ابتدا با یک روش معمول درمان شوند که شامل موارد زیر هستند:
- حفاظت: از ناحیهی آسیبدیده در برابر صدمات بیشتر حفاظت کنید.
- استراحت : حداقل ۴۸ ساعت ناحیهی آسیبدیده را استراحت دهید.
- یخ : بسته یخ را به مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در ناحیه آسیبدیده قرار دهید. اطمینان حاصل کنید قبل از استفاده، یخ را در یک حوله بپیچید و سپس روی ناحیه آسیبدیده قرار دهید زیرا تماس مستقیم با پوست میتواند باعث سوختگی پوست با یخ شود.
- فشردهسازی : برای کاهش تورم و همچنین محدود کردن حرکت، میتوان از باند فشاری استفاده کرد.
- بالا نگهداشتن: با بالا بردن اندام آسیبدیده در وضعیت راحت و بلند، تورم میتواند کاهش یابد و عضو آسیبدیده کاملاً استراحت میکند.
پس از ۴۸ ساعت سعی کنید محل آسیب را حرکت دهید و باندهای فشردهسازی را بردارید. در این مرحله، گرما و ماساژ میتواند به افزایش جریان خون در ناحیه کمک کند.
اگرچه این درمانها بهطور گستردهای برای بسیاری از آسیبهای ورزشی استفاده میشود، ممکن است برای آسیبهای جدیتر کافی نباشند. برخی از درمانهای بیشتر ممکن است موردنیاز باشند که نمونههایی از آنها در زیر آمده است.
مسکنها
دو داروی رایج برای کاهش درد پاراستامول و ایبوپروفن هستند. این دو دارو میتوانند همزمان مصرف شوند، زیرا ایبوپروفن یک داروی ضد التهاب است و میتواند به کاهش تورم کمک کند، درحالیکه پاراستامول درد را کاهش میدهد. با این حال، باید توجه داشت که ایبوپروفن برای افرادی که سابقه بیماری آسم، کلیوی یا کبدی دارند توصیه نمیشود.
ثابت کردن ناحیه آسیبدیده
پزشک با کاهش حرکت عضو یا محل آسیبدیده به درمان کمک میکند و از آسیب بیشتر جلوگیری میکند. ثابت کردن ناحیه اغلب میتواند درد، تورم و هرگونه اسپاسم را کاهش دهد، درحالیکه اجازه میدهد خون بهراحتی به ناحیه مجروح برسد و به روند بهبود کمک کند. نمونههایی از ابزار ثابت نگهداشتن شامل شانه بند یا بازوبند، آتلبندی برای استخوانهای مجروح، گچ برای استخوانهای شکسته و گردنبند طبی هستند.
فیزیوتراپی
بعضی از افرادی که در فرآیند بهبودی از آسیب طولانیمدت قرار دارند، میتوانند از فیزیوتراپی بهرهمند شوند. فیزیوتراپی یک درمان تخصصی است که در آن از روشهایی مانند ماساژ، درمان دستی و تمرینات برای بهبود دامنه حرکت، تقویت عضلات اطراف و بازگرداندن عملکرد طبیعی منطقه آسیبدیده استفاده میشود. فیزیوتراپیست همچنین میتواند برنامه ورزشی مناسبی تدوین کند تا به تقویت قسمت آسیبدیده و کاهش خطر ابتلا به عوارض درمانی کمک کند.
توانبخشی و تمرینات
توانبخشی فرآیند بازیابی کامل عملکرد بعد از آسیب است و شامل بازگرداندن قدرت، انعطافپذیری، استقامت و قدرت است که از طریق تمرینات و ورزشهای مختلف به دست میآید. توانبخشی بهعنوان درمان پس از آسیب مهم است اما متأسفانه اغلب نادیده گرفته میشود. هدف از برنامه توانبخشی، بازگشت به سطح قبل از آسیب در تمام جنبههای آمادگی جسمانی است. برنامه کامل توانبخشی و تقویت برای اطمینان از بهبود کامل و برای جلوگیری از آسیب مجدد ضروری است.
تزریق کورتیزون
التهاب شدید تزریق کورتیزون در ناحیه آسیبدیده را ضروری میکند. در تزریق کورتیزون از استروئید ها برای کاهش تورم استفاده میشود و علائم دردناک مرتبط با آسیبهای عضلانی و رباط را از بین میبرد.
شاکویوتراپی
شاکویوتراپی بدون مصرف دارو، برای مثال تزریق کورتیزون، به کار برده میشود. درمان مؤثر است و از مکانیسمهای بهبودی بدن حمایت میکند. معمولاً پس از درمان فرد بهبود فوری درد را تجربه میکند و ازاینرو بهبود حرکت نیز حاصل میشود. عوارض جانبی گزارششده حداقل است.
مگنت تراپی
هنگامی که مگنت تراپی استفاده میشود، عضلات و بافت نرم قویتر و آرامتر میشوند، امواج از طریق بافت عبور میکنند و جریانهای ثانویه القا میشوند. زمانی که این جریانها با امواج مغناطیسی تداخل میکنند، بر روی الکترونهای موجود در سلولهای بدن تأثیر حرارتی دارند. این تأثیر گرم، بسیار مؤثر در کاهش تورم عضلانی و درد است. حرکت هموگلوبین در رگهای خونی افزایش مییابد، که این موضوع در تحقیقات گرمایی و هستهای پزشکی مشاهده شده است. در عین حال، سطح کلسیم، کلسترول و اسید لاکتیک در خون کاهش مییابد. این باعث تصفیه خون و افزایش گردش خون میشود. شواهد قابلتوجهی نیز دربارهٔ مکانیسم ضد درد فیبرهای عصبی که در تماس با میدان مغناطیسی قرار میگیرند، وجود دارد.
لیزر
لیزر برای درمان انواع صدمات اسکلتی عضلانی استفاده میشود که به کاهش درد، اسپاسم عضلانی و التهاب و تشویق به تولید سلولها کمک میکند. تنظیمات و دوز استفادهشده بستگی به عمق آسیب در حال درمان، مقدار بافت چربی روی قسمت مجروح و سن فرد دارد. به نظر میرسد که لیزر بیشترین مزیت را برای آسیبهای مربوط به رباطها داشته باشد.
پیشگیری
- نکات زیر چه برای کسانی که هرگز آسیب ورزشی نداشتهاند و در تلاشاند که این روند را حفظ کنند و چه برای افرادی که آسیبدیدگی را تجربه کردهاند و نمیخواهند دوباره صدمه ببینند مفید و مؤثر خواهد بود.
- هنگام تمرین نیم زانو زدن از خم کردن زانو بیش از ۹۰ درجه اجتناب کنید.
- زمان تمرینات کششی، با صاف نگه داشتن پاها، از پیچیدن زانوها جلوگیری کنید.
- پس از پرش، با زانوی خم بر روی زمین فرود بیایید.
- تمرینات گرم کردن را نه فقط قبل از فعالیتهای شدید مانند دویدن، بلکه قبل از ورزشهای سبکتر مانند گلف نیز انجام دهید.
- بیشازحد ورزش نکنید.
- قبل از فعالیت کششهای مربوط به گرم کردن بدن را انجام دهید. کشش تاندون آشیل، همسترینگ و چهار سر ران را انجام دهید. زیادهروی نکنید.
- بعد از ورزشهای سنگین بدن را سردکنید. بهعنوان مثال، پس از مسابقه برای ۵ دقیقه پیادهروی کنید تا ضربان بهتدریج پایین بیاید.
- کفشهای مناسب و اندازه بپوشید تا ضربه را جذب کنند.
- از نرمترین سطوح ورزشیِ در دسترس استفاده کنید و از ورزش بر روی سطوح سخت مانند آسفالت و بتن اجتناب کنید. دویدن در سربالایی ممکن است فشار بر روی تاندون آشیل و پا را افزایش دهد.