درمان صافی کف پا در کودکان و بزرگسالان با طب فیزیکی و توانبخشی
داشتن کف پای صاف یک عارضه‌ی شایع است. ممکن است یک پا یا هر دو پا درگیر این عارضه شوند. افرادی در هر گروه سنی ممکن است به عارضه‌ی صافی کف پا دچار باشند. در واقع همه‌ی افراد با این عارضه متولد می‌شوند و با گذر زمان، کف پا قوس پیدا می‌کند. این قوس کف پاست که باعث ایجاد فاصله‌ای بین پا و زمین می‌شود. قوس کف پا معمولاً در کودکی ایجاد می‌شود. البته در برخی از مواقع این قوس هیچ وقت ایجاد نشده و پا به همان حالت صاف باقی می‌ماند. در برخی از موارد دیگر نیز این قوس ایجاد شده و سپس از بین می‌رود. برخی از افراد در کل طول زندگی خود به صافی کف پا مبتلا بوده و مشکلی پیدا نمی‌کنند. برای برخی از افراد نیز این عارضه ایجاد درد کرده و لازم است تا آن را درمان کنند.
فهرست نمایش
علل ایجاد صافی کف پا
- صافی کف پا ممکن است در اثر عدم ایجاد صحیح قوس کف پا بروز کند. همچنین ممکن است این عارضه در اثر آسیب یا فرسایش طبیعی اعضای بدن ایجاد شده باشد.
- عارضه‌های به خصوصی می‌توانند احتمال بروز صافی کف پا را افزایش دهند. چاقی، دیابت، بیماری روماتیسم مفصلی و آسیب‌های جدی به مچ و کف پا ممکن است خطر بروز صافی کف پا را افزایش دهند.
- دیابت و چاقی، احتمال ایجاد صافی کف پا را افزایش می‌دهند.
- مشکلی در رابطه با بافت‌های نرم کف پا، تاندون‌ها و رباط‌ها
- آسیب به تاندون تیبیال خلفی. این تاندون از داخل مچ پا تا استخوان‌های وسط کف پا کشیده شده است. این تاندون اصلی‌ترین حامی قوس کف پاست. در صورت آسیب دیدن، کشیده شدن یا پاره شدن این تاندون قوس کف پا از بین می‌رود.
- اتصال غیرطبیعی دو استخوان پشت پا: در این عارضه، دو یا چند استخوان در پا به هنگام تشکیل در رحم مادر، به یکدیگر جوش خورده‌اند. این عارضه باعث محدودیت‌های حرکتی شده و می‌تواند منجر به صافی کف پا گردد.
علائم صافی کف پا
علائم ناشی از این عارضه بسیار متفاوت بوده و عموماً به شدت عارضه وابسته‌اند. برخی از افراد متوجه می‌شوند که وزن بدن آن‌ها به‌طور نامتوازن در دو طرف بدن پخش شده و کف یکی از کفش‌های آن‌ها سریع‌تر از کفش دیگر ساییده می‌شود. از علائم شایع‌تر صافی کف پا می‌توان موارد زیر را نام برد:
- درد مچ پا
- درد پا
- درد در قوس کف پا
- درد در پشت ساق پا
- زانودرد
- درد در ناحیه‌ی لگن
- کمردرد
- درد در بخش تحتانی پا
در بسیاری از موارد ممکن است صافی کف پا به‌طور طبیعی ایجاد شده و یک عارضه‌ی بدون درد باقی بماند. در موارد دیگر ممکن است شما به دلیل صافی کف پا احساس درد کنید. در صورتی که برخی از این علائم را دارید ممکن است درمان صافی کف پا برای شما ضروری باشد.
تشخیص
برای تشخیص صافی کف پا در کودکان یا بزرگسالان، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی احتمالاً:
- یک معاینه‌ی فیزیکی از شما به عمل می‌آورد. در طول این معاینه ممکن است از فرد خواسته شود تا بر روی نوک پنجه‌ی پا ایستاده و سپس به حالت عادی بازگردد. همچنین ممکن است درمانگر پای شما را گرفته و از جهت‌های مختلف بر روی آن فشار وارد کند.
- کفش‌های فرد را بررسی می‌کند. الگوی ساییدگی کف کفش می‌تواند سرنخ‌هایی را برای تشخیص عارضه به پزشک بدهد.
- عکس‌برداری از پا را تجویز می‌کند. عکس‌برداری می‌تواند برای تشخیص منبع ایجاد درد مؤثر باشد. این کار شکستگی استخوان‌ها و آسیب به تاندون‌ها را نیز مشخص می‌کند که ممکن است باعث ایجاد عارضه شده باشند. می‌توان عکس‌برداری را با روش‌های زیر انجام داد:
- اشعه‌ی ایکس
- سی تی اسکن: این روش ترکیبی از عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس و پردازش کامپیوتری است.
- اسکن MRI: در این روش از آهنربا، امواج رادیویی و یک کامپیوتر برای گرفتن عکس از پا استفاده می‌شود. این روش بهترین گزینه برای بررسی تاندون‌ها، رباط‌ها و عضلات است.
درمان صافی کف پا
کف پای صاف و انعطاف‌پذیر معمولاً باعث ایجاد درد نمی‌شود. در اکثر موارد، الگوی راه رفتن هم تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد. این عارضه در اکثر کودکان به صورت خود به خودی درمان می‌شود و نیازی به درمان نخواهد بود. در صورت احساس درد، روش‌های درمانی مورد استفاده عبارت‌اند از:
استراحت و دارودرمانی
استراحت (درصورتی‌که در پای خود احساس درد کردید، انجام فعالیت‌هایی که احساس می‌کنید باعث ایجاد این درد می‌شوند را متوقف کنید) و داروهای بدون نیاز به نسخه از قبیل آسپرین و ناپروکسن می‌توانند برای کاهش درد و تورم مؤثر باشند. قبل از خرید داروهای ضدالتهابی با متخصص طب فیزیکی مشورت کنید چرا که ممکن است این داروها با برخی داروها و عارضه‌های پزشکی تداخل داشته باشند.
کفش و کفی طبی
استفاده از کفش‌های بهتری که می‌توانند به شکل بهتری از قوس کف پا حمایت کنند و یا استفاده از کفی و کفش طبی می‌تواند از خستگی و درد پا بکاهد.
کفی‌های طبی در درون کفش قرارگرفته و به نحو بهتری از پای شما به علت صافی کف پا حمایت می‌کنند و به آن حالت می‌دهند. این کفی‌ها به صورت سفارشی و بر روی قالب پای فرد ساخته می‌شوند. همه‌ی کفش‌ها یک‌شکل نیستند. افراد مبتلا به صافی کف پا نیاز دارند تا از قوس کف پای آن‌ها حمایت شود با این حال حمایت بیش از حد نیز می‌تواند به نوبه‌ی خود باعث ایجاد درد شود. استفاده از کفش مناسب بسیار مهم است. ورزشکاران و به خصوص دونده‌ها از کفش‌هایی استفاده می‌کنند که به صورت مخصوص برای افرادی با کف پای صاف‌تر ساخته شده‌اند.
بریس و اسپلینت
بریس و اسپلینت می‌توانند در رفع صافی کف پا مؤثر باشند. به خصوص صافی مرتبط با تاندونیت تیبیالیس خلفی. در زنان میانسال که مقداری اضافه‌وزن دارند، تاندونیت تیبیالیس خلفی شایع‌ترین علت ایجاد ناراحتی بوده و این افراد می‌توانند از بریس و اسپلینت استفاده کنند. می‌توان برای درمان صافی کف پای ایجاد شده در اثر عوامل دیگر نیز از بریس و اسپلینت استفاده کرد. نکته‌ی کلیدی در استفاده از بریس و اسپلینت، برداشتن فشار از روی رباط‌ها و تاندون‌هایی است که از قوس کف پا حمایت می‌کنند، به‌خصوص تاندون تیبیالیس خلفی.
ورزش‌درمانی و فیزیوتراپی
فیزیوتراپی و ورزش هر دو می‌توانند عضلات پا را کشیده و آن‌ها را تقویت کنند. یک متخصص طب فیزیکی می‌تواند به شما تمرینات کششی و تقویتی به خصوصی را نشان داده که شما میتوانید از آن‌ها بر روی کف پا، تاندون آشیل و عضلات ساق پا استفاده کرده و قوس کف پای خود را تقویت کنید. برای بهبودی مشکلات مزمن مربوط به کف پا، لازم است فیزیوتراپی به مدت 4 تا 8 هفته و هفته‌ای 2 تا 3 بار انجام شود.
یک فیزیوتراپیست می‌تواند پای شما را نوارپیچی کرده که این کار می‌تواند با ایجاد نوعی حمایت موقتی از قوس کف پا، باعث رفع موقتی علائم عارضه شود.
یک فیزیوتراپیست همچنین می‌تواند قوس کف پای ملتهب و دردناک (که به آن فاسئیت کف‌پایی گفته می‌شود و یکی از شایع‌ترین عوارض صافی کف پاست) را با استفاده از اولتراسوندتراپی درمان کند.
ماساژ درمانی
در یک جلسه‌ی ماساژ درمانی، تمامی حرکات مربوط به کف پا و انگشتان آن انجام شده و همچنین کف پا با انگشت شست فشار داده شده و به صورت صلیب مانند ماساژ داده می‌شود. در ماساژ درمانی، هر یک از مفاصل انگشتان پا به صورت جداگانه تمرین داده شده و با دقت ماساژ داده می‌شود.
عمل جراحی
برای افرادی که عارضه‌ی صافی کف پای آن‌ها با برخی مشکلات جدی‌تر پا همراه شده است، ممکن است انجام عمل جراحی ضروری باشد.
