هنگامی که عصب سیاتیک تحریک شود، شما درد عصب سیاتیک را تجربه خواهید کرد. درد عصب سیاتیک، احساسی است که می‌تواند خود را به عنوان کمر درد متوسط تا شدید، درد لگن و باسن و پا درد آشکار کند. همچنین ممکن است احساس ضعف و بی‌حسی در پا و کمر و باسن نیز داشته باشید. درد عصب سیاتیک علامتی است که نشان می‌دهد یک آسیب زمینه‌ای به عصب سیاتیک یا ناحیه‌ای که با عصب تماس دارد (مانند مهره‌های موجود در گردن و کمر)، وارد شده است. احتمال وقوع درد عصب سیاتیک در افرادی که بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند، بیشتر است.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#ffffff” background_color=”#006998″]
درد عصب سیاتیک از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به شرایطی که باعث وقوع آن شده بستگی دارد. در صورتی که علائم زیر را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- بعد از یک آسیب یا تصادف شدید، احساس درد دارید.
- درد ناگهانی و شدیدی را در پایین کمر یا پای خود احساس می‌کنید که این درد با بی‌حسی یا ضعف عضلانی در همان پا همراه است.
- قادر به کنترل مثانه و روده‌های خود نیستید (این‌ها از علائم سندروم دم اسبی هستند).
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی قصر پس از اولین تشخیص درد عصب سیاتیک، گزینه‌های درمانی فیزیوتراپیکی مانند ماساژ درمانی، درمان دستی، اوزون تراپی، شوک درمانی و ورزش‌های خاص برای تسکین عصب درد سیاتیک به شما پیشنهاد می‌دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گزینه‌های درمانی برای درد عصب سیاتیک یا رزرو نوبت، می‌توانید با شماره‌های ۰۳۱۳۲۳۶۷۴۶۵ – ۰۳۱۳۲۳۳۰۳۸۲ تماس بگیرید.[/alert]
علائم درد عصب سیاتیک
درد سیاتیک علائم بسیار متفاوتی دارد. اگر شما دردی دارید که از قسمت پایین کمر تا ناحیه‌ی باسن شما را فراگرفته و به سمت اندام‌های تحتانی ادامه دارد؛ معمولاً این درد، درد عصب سیاتیک است.
سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ممکن است دردی داشته باشید که با حرکت کردن بدتر می‌شود.
- ممکن است احساس بی‌حسی یا ضعف در پاهای خود داشته باشید؛ این احساس معمولاً در مسیر عصب سیاتیک حس می‌شود.
- ممکن است احساس سوزن سوزن شدن یا گزگز شدن پا را داشته باشید که شامل سوزش دردناکی در پا و انگشتان آن می‌شود.
- ممکن است بی‌اختیاری در ادرار را تجربه کنید یا به عبارتی قادر به کنترل مثانه و روده‌های خود نباشید.
علل درد عصب سیاتیک
عارضه‌های رایجی که می‌تواند باعث درد عصب سیاتیک شود، در زیر شرح داده شده است:
فتق یا پارگی دیسک
فتق یا پارگی دیسک زمانی رخ می‌دهد که لایه‌ی غضروفی استخوان‌های ستون فقرات، پاره شود. این ماده داخلی می‌تواند عصب سیاتیک را فشرده و متراکم کند و در نتیجه باعث درد و بی‌حسی اندام تحتانی شود.
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی، تنگی کانال ستون فقرات نیز نامیده می‌شود. این عارضه با تنگی غیرطبیعی کانال پایینی ستون فقرات، توصیف می‌شود. تنگی کانال نخاعی، به نخاع و ریشه‌های عصب سیاتیک فشار وارد می‌کند.
اسپوندیلولیستزیس (لغزش مهره)
اسپوندیلولیستزیس یکی از بیماری‌های مرتبط با اختلال دیسک ژنراتیو است. هنگامی که بخشی از مهره بالایی یا تمام قسمت آن روی مهره پایینی به سمت جلو لیز می‌خورد؛ مهره‌ای که به جلو لیز خورده می‌تواند باعث گیرافتادن عصب سیاتیک شود.
سندرم پیریفورمیس (Piriformis)
سندروم پیریفورمیس، یک اختلال نادر عصبی عضلانی است که در آن عضله پیریفورمیس به طور غیرارادی انقباض و سفت می‌شود، که در نتیجه باعث درد عصب سیاتیک می‌شود. عضله پیریفورمیس وظیفه دارد که بخش پایینی ستون فقرات را به استخوان ران متصل کند. هنگامی که این عضله انقباض و سفت می‌شود، فشاری بر روی عصب سیاتیک ایجاد می‌شود و این باعث درد آن می‌شود.
عوامل خطر برای ایجاد درد عصب سیاتیک
عوامل خاصی وجود دارند که می‌توانند خطر بروز درد عصب سیاتیک را افزایش دهند. شایع‌ترین عوامل ایجاد درد عصب سیاتیک عبارتند از:
- همچنان که سن بدن افزایش می‌یابد، احتمال اینکه بخش‌های مختلف آن فرسوده و شکسته شوند نیز زیاد می‌شود.
- برخی از مشاغل خاص، فشار زیادی را به کمر فرد وارد می‌کنند؛ به ویژه شغل‌هایی که در آنها باید اجسام سنگین را بلند کرد، به مدت طولانی مدت نشست یا حرکات چرخشی انجام داد.
- ابتلا به بیماری دیابت، می‌تواند خطر آسیب‌های عصبی را افزایش دهد.
- سیگار کشیدن می‌تواند باعث شکستن لایه‌ی بیرونی مهره ستون فقرات شود.
تشخیص درد عصب سیاتیک
برای تشخیص درد سیاتیک، پزشک ابتدا از شما تاریخچه پزشکی کامل خود را می‌پرسد. سپس در مرحله بعد، یک معاینه فیزیکی صورت می‌گیرد. در این مرحله، پزشک قدرت و واکنش عضلانی شما را بررسی می‌کند.
مرحله‌ی بعدی تشخیص برای افرادی است که به مدت بیش از یک ماه با درد سیاتیک سروکار داشته‌اند یا بیماری مهمی مانند سرطان دارند.
- تست عصبی این اجازه را به پزشک می‌دهد تا چگونگی تکانه‌های عصبی که توسط عصب سیاتیک هدایت می‌شوند را بررسی کند و وجود یا عدم وجود هرگونه ناهنجاری را تشخیص دهد.
- تست‌های تصویربرداری این اجازه را به پزشک می‌دهند تا تصویری از ستون فقرات داشته باشند؛ این تصویر به او کمک می‌کند تا علت درد سیاتیک را تشخیص دهند. رایج‌ترین تست‌های تصویربرداری مورد استفاده برای تشخیص درد سیاتیک و علت آن، تست اشعه ایکس، ام آرآی و سی تی اسکن هستند.
گزینه‌های درمانی برای درد عصب سیاتیک
استراحت
یکی از راه‌ها برای درمان درد سیاتیک این است که شما باید تا جایی که ممکن است فعالیت‌های روزانه خود را ادامه دهید. دراز کشیدن در بستر یا اجتناب از فعالیت کردن می‌تواند شرایط شما را بدتر کند.
سرد نگه داشتن
شما می‌توانید بسته‌های یخ تهیه کنید یا حتی از بسته‌های سبزیجات فریزشده در فریزر منزلتان استفاده کنید. در طول چند روز اول بروز درد، بسته یخ یا سبزیجات فریزشده را در یک دستمال قرار دهید و هر روز چندین بار، به مدت ۲۰ دقیقه، آن را روی ناحیه‌ی آسیب‌دیده قرار دهید. این کار به کاهش تورم و تسکین درد سیاتیک کمک خواهد کرد.
گرم نگه داشتن
توصیه می‌شود که در طول چند روز ابتدایی بروز درد برای کاهش تورم، از بسته‌های یخ استفاده کنید. بعد از گذشت دو یا سه روز، به جای سرما از گرما بهره ببرید. در صورتی که درد همچنان ادامه داشت، سعی کنید به صورت تناوبی از اعمال سرما و گرما استفاده کنید.
مصرف داروهایی که بدون نسخه قابل تهیه هستند
داروهایی که بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند مانند آسپیرین و ایپوبروفن، می‌توانند به کاهش درد، التهاب و تورم کمک کنند. در مورد استفاده‌ی بیش از حد آسپیرین مراقب باشید، زیرا این دارو می‌تواند باعث بروز عوارضی مانند خونریزی و زخم معده شود.
مصرف داروهای تجویزشده
پزشک ممکن است داروهای شل کننده عضلات، مسکن درد و یا داروهای ضدافسردگی را به شما تجویز کند. درمورد داروهای ضدافسردگی، باید توجه داشت که آنها می‌توانند سطح تولید اندورفین، یک هورمون طبیعی که در بدن تولید می‌شود و به عنوان ضد درد طبیعی عمل می‌کند، را افزایش دهند. این افزایش سطح اندورفین ممکن است در بهبود وضعیت درد شما موثر باشد. با این حال، تجویز داروهای ضدافسردگی به عنوان بخشی از برنامه درمانی به دقت توسط پزشک ارزیابی می‌شود و بسته به شرایط و نیازهای شما تعیین می‌شود.
داروی استروئید اپیدورال
داروهای کورتیکواستروئیدی به ناحیه‌ای تزریق می‌شوند که به آن فضای اپیدورال (کانالی است که نخاع را احاطه کرده است) گفته می‌شود. با توجه به عوارض جانبی این دارو، تزریق آن به صورت محدود انجام می‌شود.
درمان فیزیکی و ورزش
حرکات کششی آرام روی بخش پایینی کمر نیز می‌تواند ببرای درمان درد سیاتیک مفید باشد. برای یادگیری چگونگی درمان سیاتیک با ورزش و انجام صحیح حرکات کششی، به یک درمانگر فیزیکی مراجعه کنید و دستورات انجام حرکات فیزیکی و حتی تمرینات یوگا را فرا بگیرید.
کایروپراکتیک یا درمان دستی
هنگامی که ستون فقرات از همترازی خارج می‌شود، به صورت بالقوه می‌تواند باعث وارد آمدن فشار به دیسک و عصب، سفت شدن عضلات و همچنین بروز سایر مشکلات شود. اگر ناهمترازی ستون فقرات شما باعث درد عصب سیاتیک شده است؛ درمان دستی با همترازی مجدد ستون فقرات شما؛ به طور مناسب، سریع و مؤثر درد عصب سیاتیک را تسکین می‌دهد.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی با اعمال حرکت، فشار، تنش و یا لرزش به بدن شما، فشار و درد ناشی از عصب سیاتیک را تسکین می‌دهد و برای درمان درد سیاتیک مفید است.
اوزون تراپی
در اوزون تراپی، مقادیر کم و کنترل‌شده‌ای از اوزون و اکسیژن با درجه پزشکی، با هم مخلوط می‌شوند و سپس این ترکیب تولید شده با وسایل مختلفی به بدن تزریق می‌شود. این روش به طور گسترده‌ای برای درمان عارضه‌های اسکلتی عضلانی و دیسک ستون فقرات کاربرد دارد.
لیزر درمانی
لیزر درمانی در حالی که روند بهبودی را تسریع و ارتقاء می‌بخشد؛ می‌تواند عملکرد طبیعی سلول‌ها را بازگرداند تا عارضه‌های مزمن را برطرف کند، درد و التهاب را کاهش دهد، توانایی تحرک و دامنه حرکتی را بازگرداند و تولید بافت اسکار را به حداقل برساند.
شاک‌ویوتراپی
شاک‌ویوتراپی برای دردهای شدید سیاتیک کاربرد دارد. دستگاه شوک، امواج صوتی را از روی پوست و از طریق بافت به محل آسیب‌دیده می‌رساند. این کار باعث تحریک کنش خوددرمانی طبیعی بدن می‌شود. این روش غیرجراحی به عنوان آخرین راه درمانی برای درمان درد سیاتیک، قبل از عمل جراحی در نظر گرفته می‌شود.
چگونه از بروز درد عصب سیاتیک جلوگیری کنیم؟
انجام دستورات زیر می‌تواند از بروز درد عصب سیاتیک یا از وقوع دوباره‌ی آن جلوگیری کند:
- به حالت قرارگیری بدن خود اهمیت دهید: مطمئن باشید که صندلی شما، تکیه‌گاهی مناسب برای کمرتان است و در هنگام نشستن روی آن، پاهای شما روی کف زمین قرار می‌گیرد. همچنین در هنگام نشستن، دست‌های خود را روی دسته‌های صندلی قرار دهید.
- به چگونگی حرکات بدن خود اهمیت دهید: اجسام سنگین را به شیوه‌ی صحیح بلند کنید؛ زانوهای خود را خم کرده و بنشینید و کمر خود را صاف و مستقیم نگه دارید.
