کاربرد درمان‌های دستی یا کایروپراکتیک در طب فیزیکی

هیچ قسمتی از بدن شما از دسترس سیستم عصبی بدن خارج نیست. از آن جایی که طناب نخاعی و شاخه‌های عصبی از ستون فقرات عبور می‌کنند ، عملکرد نامناسب ستون فقرات بر اثر عدم قرارگیری مفاصل یا ساختارهای بافتی در جای مناسب یا اصطلاحا نیمه دررفتگی‌ها، می‌تواند موجب اختلال در عملکرد سیسم عصبی بدن شود. آثار این اختلال در سیستم عصبی می‌تواند در جایی بسیار دورتر از ستون فقرات باشد. نیمه‌دررفتگی‌ها همچنین موجب می‌شود که بدن شما نتواند خود را با شرایط مختلف وفق دهد. حتی کوچکترین اختلال در عملکرد ستون فقرات می‌تواند بر نحوه‌ی انتقال پیام‌های عصبی تاثیر داشته باشد و موجب شود بخشی از بدن شما به طور مناسبی واکنش نشان ندهد.

کایروپراکتیک (درمان دستی) یک متد درمانی است که توسط دست انجام می‌شود و تمرکز آن بر بهبود سیستم عصبی-اسکلتی-عضلانی است. متخصصین طب فیزیکی و توان بخشی از روش کایروپراکتیک (درمان دستی) برای تشخیص و درمان مشکلات ستون فقرات استفاده می‌کنند. در اغلب موارد حتی خود بیمار نیز از وجود این مشکل بی‌خبر است. آن‌ها همچنین تمرین و حرکات اصلاحی و سایر درمان‌های غیرجراحی و غیرتهاجمی را تجویز می‌کنند.

کایروپراکتیک چیست؟

کایروپراکتیک به معنای روش‌های درمانی است که در آن از نیروی دست برای حرکت دادن مفاصل و بافت‌های بدن استفاده می‌شود. این روش یکی از پرکاربردترین و گسترده‌ترین نوع از درمان‌های دستی است. (واژه‌ی کایروپراکتیک دارای ریشه‌ی یونانی و به معنای "انجام شده با دست" می‌باشد). روش‌های کایروپراکتیک ریشه در درمان‌های دستی سنتی بسیار کهن در یونان، هند و مصر دارد. روش‌های کایروپراکتیک در اصل بر روی ستون فقرات و قسمت‌هایی از ان که دچار انحراف جزئی (نیمه‌دررفتگی) شده‌اند، تمرکز دارد. این انحرافات یا نیمه‌دررفتگی‌ها می‌تواند موجب بروز مشکلات بسیار زیادی در بدن شوند.

ویژگی‌ها و مزایای کایروپراکتیک

کایروپراکتیک (درمان دستی) یکی از روش‌های درمانی طبیعی است که اغلب برای بیمارانی به کار می‌رود که به دنبال روش‌های درمانی مکمل یا جایگزین برای درمان درد‌های مزمن و خود هستند. به طور کلی، درمان‌های کایروپراکتیک مزایای زیادی به همراه دارد:

تحریک بدن شما برای آغاز فرآیند بازسازی

متخصصین طب فیزیکی معتقدند که عوامل بسیار متعددی بر سلامت بدن شما اثر دارند از جمله فعالیت فیزیکی، تغذیه، خواب، عوامل محیطی و عوامل ارثی. روش‌های به کار رفته در کایروپراکتیک بر بهبود سلامتی به روش طبیعی تمرکز دارند، به این صورت که به جای مقابله با علائم ناشی از بیماری یا آسیب، سعی می‌کنند به بدن شما کمک کنند که در برابر بیماری یا آسیب مقاومت و با آن مبارزه  کند.

انجام معاینات و ارزیابی کامل و دقیق پیش از آغاز درمان

زمانی که شما به یک متخصص طب فیزیکی مراجعه می‌کنید، او با استفاده از روش‌های دقیق و با صرف زمان بسیار شما را معاینه و ارزیابی می‌کند. پزشک در ابتدا به دقت به شرح حال شما گوش می‌دهد و سپس سوالاتی در مورد سوابق پزشکی شما، علائم شما و مسائل مربوطه می‌پرسد و سپس شما را معاینه فیزیکی کرده و در نهایت در صورت نیاز، انجام آزمایشات تشخیصی یا عکسبرداری را تجویز می‌کند. علاوه بر این، متخصص طب فیزیکی آزمون‌های تشخیصی ساختاری ویژه را با توجه خاص ها ستون فقرات انجام می‌دهد.

بدون نیاز به انجام جراحی یا مصرف دارو

از طیف وسیعی از روش‌های درمان دستی برای مشخص کردن محل دقیق بروز مشکل، ارزیابی و تحلیل آن و درمان آن (مانند رفع نیمه‌دررفتگی‌ها) در ستون فقرات استفاده می‌شود. متخصص طب فیزیکی همچنین ممکن است از روش‌های تحریک الکتریکی عضلات، اولتراسوند یا ماساژدرمانی استفاده کند اما از روش‌های تهاجمی مانند جراحی یا روش‌های دارودرمانی استفاده نمی‌کند. کایروپراکتیک یک روش درمانی طبیعی است که موجب می‌شود فرآیند بازسازی در بدن آغاز شود و کارایی سیستم عصبی بدن بهبود یابد و بتواند عملکرد ساختارهای مختلف بدن از جمله ساختارهای سلولی و ارگان‌های بدن را به نحو بهتری کنترل کرده و هماهنگ کند.

کایروپراکتیک برای چه مشکلاتی به کار می‌رود؟

شایع‌ترین مشکلی که موجب می‌شود بیماران به پزشکان متخصص کایروپراکتیک و طب فیزیکی مراجعه کنند، کمردرد است. در واقع از هر سه نفری که به درد پایین کمر دچار می‌شوند، یک نفر به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه می‌کند و به همین دلیل است که متخصصان طب فیزیکی در بین پزشکانی که درمان‌های غیرجراحی را انجام می‌دهند، بیشترین مراجعه را دارند.

ثابت شده است که انجام مانیپولاسیون (جااندازی نیمه دررفتگی‌ها) در درمان درد پایین کمر (خصوصا درد‌های مزمن)، درد سیاتیک، درد گردن، آسیب شلاقی، سردرد، درد زانو درد شانه،آرنج و و بسیاری دیگر از مشکلات موثر است. در صورتی که این متد درمانی به شیوه‌ی صحیح اجرا شود، می‌تواند دردهای اسکلتی عضلانی را برطرف کند و جریان خون را بهبود بخشد.

بیماران چه انتظاری از ملاقات با متخصص طب فیزیکی باید داشته باشند؟

در واقع روش‌های مانیپولاسیون و درمان دستی بسیار متنوع و گسترده هستند اما هدف  تمامی آنها اصلاح انحرافات و نیمه‌درفتگی‌های ساختاری در بدن برای برطرف کردن درد می‌باشد.

در هنگام انجام درمان دستی، بیماران بر روی یک تخت مخصوص دراز می‌کشند یا می‌نشینند که این تخت می‌تواند در حالات مختلفی تنظیم شود تا درمانگر بتواند به قسمت‌های مختلف بدن دسترسی و کنترل داشت باشد. متداول‌ترین روشی که توسط پزشکان متخصص طب فیزیکی به کار می‌رود، "رانش پویا" نام دارد که یک حرکت با فشار زیاد و سرعت کم است که برای جااندازی مهره‌ها در ستون فقرات به کار می‌رود و معمولا همراه با شنیدن صدایی از ستون فقرات است. اجرای این تکنیک موجب می‌شود ابتدا در کمر خود احساس تنش و سپس احساس آزاد شدن و رهایی کنید. اما اجرای این تکنیک می‌تواند در برخی از بیماران ایجاد درد و حتی در مواردی ایجاد آسیب کند.

علاوه بر این روش‌های دیگری نیز هستند که با فشار کم اما سرعت بالا انجام می‌شوند و نتایج درمانی مثبتی دارند. یکی از متدهای شناخته شده در این زمینه، متد "فعال‌ساز" است. در این روش پزشک از یک وسیله‌ی دستی استفاده می‌کند که دارای یک سر ضربه‌گیر و یک پیستون است و پالس‌هایی از ضربه با شدت کم و سرعت بالا تولید می‌کند.

جلسات درمانی که با روش "فعال‌ساز" انجام می‌شوند در مقایسه با جلساتی که با روش "رانش پویا" انجام می‌شوند، ایمن‌تر هستند و درد کمتری دارند. همچنین از آن جایی که بدن به جای آن که در حالت چرخیده قرار گیرد، در حالتی حنثی قرار می‌گیرد، احتمال بروز آسیب کمتر است. این روش همچنین بسیار سریع انجام می‌شود و ممکن است بیمار ظرف 15 دقیقه ارزیابی و سپس درمان شود. مانند سایر روش‌های درمانی به کار رفته در کایروپراکتیک، این روش نیز ممکن است به سرعت موجب کاهش درد بیمار شود اما در صورتی می‌توان به بهترین نتایج دست یافت که چندین جلسه‌ی درمانی طی یک دوره‌ی دو هفته‌ای انجام شود.

سایر درمان‌هایی که در ترکیب با درمان دستی (کایروپراکتیک) موثر هستند

متخصصین طب فیزیکی معمولا تکنیک‌های موبیلیزاسیون بافت‌های نرم مانند ماساژتراپی یا درمان نقاط ماشه‌ای (تریگر پوینت‌تراپی) را در ترکیب با سایر روش‌های درمانی مانند اولتراسوند، لیزرتراپی، سرمادرمانی و گرمادرمانی انجام می‌دهد و یا همزمان از تکنیک‌های تراکشن (کشش ستون فقرات) استفاده می‌کند.

متخصص طب فیزیکی همچنین روش‌های انجام ماساژ و برخی تمرینات را برای شما تجویز می‌کند تا در خانه انجام دهید که این کار به به بهود وضعیت اتصال ماهیچه‌ها به استخوان‌ها کمک می‌کند. انجام این کار همراه با گذراندن جلسات درمان دستی موجب می‌شود که بیماران بیشترین نتیجه را از انجام جااندازی بگیرند و از بروز مجدد مشکل پیشگیری کنند.

عوارض جانبی درمان به روش کایروپراکتیک

روش‌های درمان دستی یا کایروپراکتیک برای افرادی که مشکلات استخوانی جدی مانند پوکی استخوان، عفونت مفصل یا استخوان، سرطان استخوان، روماتیسم مفصلی حاد و بیماری‌های مربوط به طناب نخاعی را دارند، تجویز نمی‌شود. عوارض جانبی بسیار کمی از انجام درمان دستی گزارش شده است که این موارد نیز مربوط به انجام درمان دستی به شیوه‌ی قدیمی یعنی اعمال فشار بسیار زیاد با سرعت کم، بوده است. سایر متد‌های درمان دستی مانند متد "فعال‌ساز" شامل تکنیک‌هایی می‌شود که احتمالا برای کودکان و افراد مسن بیشتر مناسب است.