درمان شکستگی ترقوه، شانه و کتف با فیزیوتراپی
شکستگی شانه حداقل یکی از این سه استخوان در شانه را شامل می‌شود؛ کتف (تیغه شانه)، ترقوه یا بازو. هر سه نوع شکستگی باعث شانه درد، تورم و حساسیت می‌شود و دامنه حرکت شانه را محدود می‌کند اما تفاوت‌هایی هم در انواع شکستگی شانه وجود دارد. توانبخشی پس از شکستگی شانه باید به آرامی انجام شود تا دامنه حرکت شانه را به حالت عادی برگرداند.
فهرست نمایش
انواع
3 نوع شکستگی شانه وجود دارد:
شکستگی ترقوه
ترقوه استخوان نازک بلندی است که در قاعده گردن آغاز و تا شانه کشیده می‌شود. شکستگی ترقوه در هر سنی از نوزادان تا افراد مسن اتفاق می‌افتد.
شکستگی پروگزیمال بازو
استخوان بازو استخوان بلندی است که از آرنج تا شانه کشیده می‌شود. شکستگی پروگزیمال بازو به شکستگی بالای استخوان بازو گفته می‌شود که ممکن است دقیقاً در سر استخوان بازو یا پایین قسمت سر استخوان بازو باشد. سر استخوان بازو اغلب به قسمت توپی شکلی که در مفصل شانه است گفته می‌شود.
دو نوع دیگر از شکستگی استخوان بازو وجود دارد که این دو نوع شکستگی به اندازه‌ی شکستگی پروگزیمال بازو بر مفصل شانه تاثیر نمی‌گذارند.
- شکستگی تنه استخوان بازو که بر قسمت وسط استخوان بازو تاثیر می‌گذارد.
- شکستگی دیستال (انتهای) استخوان بازو که انتهای استخوان بازو، در نزدیکی مفصل آرنج را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
شکستگی کتف
کتف یک استخوان مثلثی شکل مسطح واقع در قسمت فوقانی پشت است. این استخوان ارتباطات اصلی بین قفسه سینه و بازو را ایجاد می‌کند. شکستگی کتف بسیار نادر است و شامل کمتر از 1٪ از کل شکستگی‌های بدن و تنها 3٪ تا 5٪ از شکستگی شانه می‌شود. شکستگی کتف اغلب در مردان بین 25 تا 45 سال دیده می شود.
علل
علل شایع شکستگی شانه عبارتند از:
- سقوط از ارتفاع مانند سقوط از اسب یا زمان سنگ‌نوردی
- ورزش‌هایی که درگیری فیزیکی دارد از جمله فوتبال
- سایر وقایع آسیب‌زا، مانند تصادف با وسایل نقلیه
علائم
علائم شکستگی شانه بسته به شدت آن متفاوت اند اما معمولا شامل برخی یا همه موارد زیر است:
- درد متوسط تا شدید
- توانایی حرکت یا بالا بردن بازو کاهش می‌یابد که اغلب منجر می‌شود که فرد بازوی آسیب‌دیده را برای محافظت در یک طرف نگه دارد.
- قرمزی، تغییر رنگ یا کبودی در منطقه شکسته
- شانه منجمد
- تغییر شکل شانه به دلیل به هم ریختن استخوان یا عضله دررفته
تشخیص
اختلال ممکن است باعث اسپاسم عضلانی و در نتیجه آسیب بیشتر شود. هنگامی که شانه دچار دررفتگی مجدد می‌شود، در شانه بی‌ثباتی ایجاد می‌گردد. پزشک شانه را بررسی خواهد کرد و ممکن است اشعه ایکس را تجویز کند. پزشک باید بداند که چگونه دررفتگی رخ داده است و اینکه آیا شانه قبلا هم دررفته است یا نه.
درمان
درمان اولیه
- با استفاده از شانه‌بند طبی از حرکت جلوگیری کنید. شانه‌بندها ممکن است بندهایی برای ثبات بیشتر بازو، مچ و انگشتان داشته باشند. تا زمانی که درد کاهش یابد، به طور معمول 3 یا 4 هفته بسته به نوع و شدت شکستگی، شانه ثابت میماند.
- از داروهای ضد درد برای کاهش درد و تورم استفاده کنید. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن و ایبوپروفن معمولا توصیه می‌شود، با این حال این داروها را قبل از عمل استفاده نکنید چون خونریزی را افزایش می‌دهند.
- به طور منظم ناحیه‌ی آسیب‌دیده را سرد کنید تا تورم کاهش یابد. بسته یخ را می‌توان در یک حوله یا پارچه پیچید تا به پوست آسیب نزند.
توانبخشی
در چند هفته اول بعد از ترمیم و تثبیت استخوان بازو از اسلینگ یا آویز طبی بازو استفاده کنید، هر چند توصیه می‌شود ورزش انگشتان، دست و مچ را شروع کنید و سپس به آرامی تمرینات آرنج و سپس عضلات کمربند شانه‌ای را انجام دهید. به عنوان مثال، بازو را روی یک میز یا دسته صندلی یا آویز طبی شانه تکیه دهید و شروع به حرکت دادن دست به سمت بالا و پایین کنید. کف دست را به سمت بالا و سپس پایین بچرخانید. در مورد تعداد دفعات تکرار انجام تمرینات با متخصص طب فیزیکی و توانبخشی صحبت کنید.
فیزیوتراپی
ثبات و بی‌حرکتی شانه پس از شکستگی اثرات مضری دارد که از طریق فیزیوتراپی بهبود می‌یابد. این اثرات مضر شامل موارد زیر است:
- نرم شدن غضروف مفصلی مشترک
- کوتاهی و آتروفی محل اتصال بافت عضلانی و تاندون‌ها
- کاهش تحرک کپسول مفصلی و بافت همبند اطراف مفصل
- کاهش جریان خون
- از دست دادن حرکات فعال و غیر فعال
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ممکن است روش‌های درمانی فیزیوتراپی مانند سرد کردن و گرم کردن را برای کمک به کنترل درد توصیه کند.
درمان دستی
شکستگی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به آرامی مفصل شانه و عضلات اطراف آن را حرکت می‌دهد تا بهبود حرکت، انعطاف‌پذیری، و قدرت را به فرد بازگرداند. این تکنیک‌ها برای مناطقی از بدن استفاده می‌شود که امکان خوددرمانی ندارند و برای درمان نیاز به کمک دارند.
ورزش های مرتبط با شانه شکسته
ورزش دامنه حرکتی
صاف بایستید یا بنشینید. شانه‌هایتان را در آویز طبی نگه دارید و به آرامی شانه‌ها را رو به بالا و پایین حرکت دهید، مانند زمانی که شانه را بالا می‌اندازید. این تمرین را به دفعات تجویزشده تکرار کنید. همچنین می توانید شانه‌ها را به جلو و عقب حرکت دهید تا کشش خوبی برای شانه‌ها باشد و به افزایش دامنه حرکت در مفصل شانه کمک کند. هرگز بیش از حد بازوها را نکشید و به آن‌ها فشار نیاورید.
ورزش تقویت مفصل شانه
تمرینات وزنه بعد از حداقل دو تا سه هفته از زمان بهبودی، بسته به شدت و درمان شکستگی شانه توصیه می‌شود. در حالی که دست در آویز است کمی به جلو و روی کمر خم شوید و اجازه دهید بازوی توسط گرانش به سمت کف اتاق حرکت کند. بسیار آرام شانه‌هایتان را به صورت دورانی بچرخانید و زمانی که قوی‌تر شدید حرکت دورانی را گسترش دهید. اگر احساس درد دارید حرکات را کاهش دهید. در صورتی که متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اجازه دهد، می‌توانید دست خود را از آویز درآورید و این تمرین را به صورت چرخشی و در دایره‌های بزرگ‌تر تکرار کنید. همیشه به آرامی و با کنترل حرکت کنید تا از دررفتگی شانه یا بازو جلوگیری کنید.
ورزش چرخش داخلی
پس از سه هفته یا با توجه به برنامه متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، می‌توانید تمرین چرخش داخلی انجام دهید. همان دستی که بازویش آسیب‌دیده را بر روی کمر خود بگذارید. در ابتدا ممکن است این حرکت سخت باشد. آهسته حرکت کنید و همانطور که قوی‌تر می‌شوید، سعی کنید پشت دست خود را در برابر ستون فقرات برسانید. این حرکت را تا زمانی که توسط درمانگر تجویز نشده انجام ندهید.
آموزش کاربردی
صرف‌نظر از نوع کار و فعالیت، روش‌هایی که شما فعالیت‌های عادی روزانه خود را انجام می‌دهید مهم هستند. الگوهای حرکت نامناسب بعد از شکستگی ممکن است دوباره شما را در معرض خطر قرار دهند، چون ممکن است به آسیب‌های ثانویه آینده منجر شود. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی کارشناسان ارزیابی کیفیت حرکت هستند. متخصص طب فیزیکی و توانبخشی شما می‌تواند حرکات معیوب و اشتباه را تشخیص و اصلاح کند، به طوری که بتوانید شانه‌ای بدون درد داشته باشید و دوباره از آن استفاده کنید.
