شکستگی شانه حداقل یکی از این سه استخوان در شانه را شامل می‌شود؛ کتف (تیغه شانه)، ترقوه یا بازو. هر سه نوع شکستگی باعث شانه درد، تورم و حساسیت می‌شود و دامنه حرکت شانه را محدود می‌کند اما تفاوت‌هایی هم در انواع شکستگی شانه وجود دارد. توانبخشی پس از شکستگی شانه باید به آرامی انجام شود تا دامنه حرکت شانه را به حالت عادی برگرداند.
اگر بالای بازو یا استخوان بازو شکسته است، شما نیاز به ورزش تحت نظر پزشک یا متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دارید تا بهبودی کامل، بازسازی دامنه حرکت و تحرک را به دست آورید. حتما دستورالعمل‌های مراقبت پزشکی تجویزشده را انجام دهید. ممکن است از شما خواسته شود تعدادی از تمرینات اولیه را در خانه انجام دهید تا درمان تسهیل شود. تمرینات مربوط به شکستگی پروگزیمال بازو یا برنامه‌های درمانی باید به دقت توسط بیماران انجام شود تا هم خطر آسیب مجدد کاهش یابد و هم به تدریج قدرت بازو بازیابی شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های ۰۳۱۳۲۳۶۷۴۶۵ – ۰۳۱۳۲۳۳۰۳۸۲ تماس حاصل فرمایید.
انواع
۳ نوع شکستگی شانه وجود دارد:
شکستگی ترقوه
ترقوه استخوان نازک بلندی است که در قاعده گردن آغاز و تا شانه کشیده می‌شود. شکستگی ترقوه در هر سنی از نوزادان تا افراد مسن اتفاق می‌افتد.
شکستگی پروگزیمال بازو
استخوان بازو، یک استخوان بلند است که از آرنج تا شانه دراز شده است. شکستگی پروگزیمال بازو به شکستگی در بخش بالایی استخوان بازو اشاره دارد و ممکن است در ناحیه دقیقاً بالای سر استخوان بازو یا در قسمت پایینی سر استخوان بازو رخ دهد. سر استخوان بازو به طور معمول به بخش گویا یا توپی استخوان که در مفصل شانه قرار دارد، اشاره می‌شود.
دو نوع دیگر از شکستگی استخوان بازو وجود دارد که این دو نوع شکستگی به اندازه‌ی شکستگی پروگزیمال بازو بر مفصل شانه تاثیر نمی‌گذارند.
- شکستگی تنه استخوان بازو که بر قسمت وسط استخوان بازو تاثیر می‌گذارد.
- شکستگی دیستال (انتهای) استخوان بازو که انتهای استخوان بازو، در نزدیکی مفصل آرنج را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
شکستگی کتف
کتف یک استخوان مثلثی شکل مسطح واقع در قسمت فوقانی پشت است. این استخوان ارتباطات اصلی بین قفسه سینه و بازو را ایجاد می‌کند. شکستگی کتف بسیار نادر است و شامل کمتر از ۱٪ از کل شکستگی‌های بدن و تنها ۳٪ تا ۵٪ از شکستگی شانه می‌شود. شکستگی کتف اغلب در مردان بین ۲۵ تا ۴۵ سال دیده می شود.
علل
علل شایع شکستگی شانه عبارتند از:
- سقوط از ارتفاع مانند سقوط از اسب یا زمان سنگ‌نوردی
- ورزش‌هایی که درگیری فیزیکی دارد از جمله فوتبال
- سایر وقایع آسیب‌زا، مانند تصادف با وسایل نقلیه
علائم
علائم شکستگی شانه بسته به شدت آن متفاوت اند اما معمولا شامل برخی یا همه موارد زیر است:
- درد متوسط تا شدید
- توانایی حرکت یا بالا بردن بازو کاهش می‌یابد که اغلب منجر می‌شود که فرد بازوی آسیب‌دیده را برای محافظت در یک طرف نگه دارد.
- قرمزی، تغییر رنگ یا کبودی در منطقه شکسته
- شانه منجمد
- تغییر شکل شانه به دلیل به هم ریختن استخوان یا عضله دررفته
تشخیص
اختلال می‌تواند منجر به اسپاسم عضلانی و در نتیجه آسیب بیشتر شود. هنگامی که شانه دوباره دررفتگی پیدا می‌کند، پایداری شانه کاهش می‌یابد. پزشک شانه را بررسی خواهد کرد و ممکن است تجویز اشعه ایکس نماید. پزشک نیاز دارد بداند که دررفتگی به چه شکل رخ داده است و آیا قبلاً دررفتگی شانه داشته است یا خیر.
درمان
درمان اولیه
- با استفاده از شانه‌بند طبی از حرکت جلوگیری کنید. شانه‌بندها ممکن است بندهایی برای ثبات بیشتر بازو، مچ و انگشتان داشته باشند. تا زمانی که درد کاهش یابد، به طور معمول ۳ یا ۴ هفته بسته به نوع و شدت شکستگی، شانه ثابت میماند.
- از داروهای ضد درد برای کاهش درد و تورم استفاده کنید. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن و ایبوپروفن معمولا توصیه می‌شود، با این حال این داروها را قبل از عمل استفاده نکنید چون خونریزی را افزایش می‌دهند.
- به طور منظم ناحیه‌ی آسیب‌دیده را سرد کنید تا تورم کاهش یابد. بسته یخ را می‌توان در یک حوله یا پارچه پیچید تا به پوست آسیب نزند.
توانبخشی
در چند هفته اول بعد از ترمیم و تثبیت استخوان بازو از اسلینگ یا آویز طبی بازو استفاده کنید، هر چند توصیه می‌شود ورزش انگشتان، دست و مچ را شروع کنید و سپس به آرامی تمرینات آرنج و سپس عضلات کمربند شانه‌ای را انجام دهید. به عنوان مثال، بازو را روی یک میز یا دسته صندلی یا آویز طبی شانه تکیه دهید و شروع به حرکت دادن دست به سمت بالا و پایین کنید. کف دست را به سمت بالا و سپس پایین بچرخانید. در مورد تعداد دفعات تکرار انجام تمرینات با متخصص طب فیزیکی و توانبخشی صحبت کنید.
فیزیوتراپی
ثبات و بی‌حرکتی شانه پس از شکستگی اثرات مضری دارد که از طریق فیزیوتراپی بهبود می‌یابد. این اثرات مضر شامل موارد زیر است:
- نرم شدن غضروف مفصلی مشترک
- کوتاهی و آتروفی محل اتصال بافت عضلانی و تاندون‌ها
- کاهش تحرک کپسول مفصلی و بافت همبند اطراف مفصل
- کاهش جریان خون
- از دست دادن حرکات فعال و غیر فعال
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ممکن است روش‌های درمانی فیزیوتراپی مانند سرد کردن و گرم کردن را برای کمک به کنترل درد توصیه کند.
درمان دستی
شکستگی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به آرامی مفصل شانه و عضلات اطراف آن را حرکت می‌دهد تا بهبود حرکت، انعطاف‌پذیری، و قدرت را به فرد بازگرداند. این تکنیک‌ها برای مناطقی از بدن استفاده می‌شود که امکان خوددرمانی ندارند و برای درمان نیاز به کمک دارند.
ورزش های مرتبط با شانه شکسته
ورزش دامنه حرکتی
شما می‌توانید صاف بایستید یا بنشینید. شانه‌های خود را در آویز طبی نگه دارید و به آرامی آن‌ها را به سمت بالا و پایین حرکت دهید، همانند زمانی که شانه را بالا می‌اندازید. این تمرین را به تعداد مشخصی تکرار کنید. همچنین می‌توانید شانه‌ها را به جلو و عقب حرکت داده تا کشش مناسبی در شانه‌ها ایجاد شود و به افزایش دامنه حرکت در مفصل شانه کمک کند. همواره به اندازه کافی بازوها را کشیده و فشار زیادی به آن‌ها وارد نکنید.
ورزش تقویت مفصل شانه
تمرینات وزنه بعد از حداقل دو تا سه هفته از زمان بهبودی، بسته به شدت و درمان شکستگی شانه توصیه می‌شود. در حالی که دست در آویز است کمی به جلو و روی کمر خم شوید و اجازه دهید بازوی توسط گرانش به سمت کف اتاق حرکت کند. بسیار آرام شانه‌هایتان را به صورت دورانی بچرخانید و زمانی که قوی‌تر شدید حرکت دورانی را گسترش دهید. اگر احساس درد دارید حرکات را کاهش دهید. در صورتی که متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اجازه دهد، می‌توانید دست خود را از آویز درآورید و این تمرین را به صورت چرخشی و در دایره‌های بزرگ‌تر تکرار کنید. همیشه به آرامی و با کنترل حرکت کنید تا از دررفتگی شانه یا بازو جلوگیری کنید.
ورزش چرخش داخلی
پس از سه هفته یا با توجه به برنامه متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، می‌توانید تمرین چرخش داخلی انجام دهید. همان دستی که بازویش آسیب‌دیده را بر روی کمر خود بگذارید. در ابتدا ممکن است این حرکت سخت باشد. آهسته حرکت کنید و همانطور که قوی‌تر می‌شوید، سعی کنید پشت دست خود را در برابر ستون فقرات برسانید. این حرکت را تا زمانی که توسط درمانگر تجویز نشده انجام ندهید.
آموزش کاربردی
صرف‌نظر از نوع کار و فعالیت، روش‌هایی که شما فعالیت‌های عادی روزانه خود را انجام می‌دهید مهم هستند. الگوهای حرکت نامناسب بعد از شکستگی ممکن است دوباره شما را در معرض خطر قرار دهند، چون ممکن است به آسیب‌های ثانویه آینده منجر شود. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی کارشناسان ارزیابی کیفیت حرکت هستند. متخصص طب فیزیکی و توانبخشی شما می‌تواند حرکات معیوب و اشتباه را تشخیص و اصلاح کند، به طوری که بتوانید شانه‌ای بدون درد داشته باشید و دوباره از آن استفاده کنید.