درد پا از علائم شایع است، به ویژه اگر از مفاصل دردناک ناشی شود. درد پا به خودی خود از اهمیت برخوردار است و نباید نادیده گرفته شود. درد کف پا، مچ پا، زانو یا لگن معمولاً در مبحثی مجزا از درد پا بررسی میشود. در این مقاله، درد پا به دردی اشاره دارد که در هر نقطه از پا، از کشاله ران تا مچ پا، به استثنای مفصل ران و کف پا رخ میدهد. درد میتواند حاد (کوتاهمدت) یا مزمن (بلندمدت) باشد و از نظر شدت در مقیاسی از خفیف تا شدید، غالباً با استفاده از اعداد، درجهبندی میشود.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی قصر به ارائه تخصصی درمانهای درد پا و آسیبهای مربوط به پا به بیماران میپردازند. تیم پزشکی ما واقف است که اکثر آسیبهای پا از التهاب مفصل پا، کپسول مفصلی یا بافت نرم مانند رباطها یا عضلات ناشی میشود. انجام آزمایشات تشخیصی چون اسکن اولتراسوند و پرتونگاری اشعه ایکس از دیگر خدمات ارائهشده توسط کلینیک ما است.
تخصص ما ارائه روشهای درمانی چون شوکدرمانی و لیزردرمانی سطح پایین و دیگر راهکارهای مفید در جهت کاهش درد پای ناشی از التهاب و مراقبت از شما در تمام طول درمان است. برای اطلاع از انواع روشهای درمانی ما در این کلینیک برای درمان انواع مشکلات و آسیبهای مفصلی و عضلانی میتوانید با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.
علت درد پا چیست؟
آسیبهای ورزشی
صدمات و آسیبهای بارز، معمولاً علل اصلی درد پا هستند و ممکن است در نتیجه شرکت در مسابقات ورزشی یا وقوع حوادث و تصادفات رخ دهند. این نوع آسیبها توسط پزشکان به عنوان “تروما” شناخته میشوند. زیرا علت درد به دنبال ضربه به پا به وضوح قابل تشخیص است، درمان مناسب نیز بر اساس این تشخیص آغاز میشود.
آسیبهای اسکلتی عضلانی ناشی از فعالیتهای ورزشی به چهار گروه کلی تقسیم میشوند:
- آسیبهای ناشی از ورزش بیش از حد
- ترومای بلانت
- شکستگی و دررفتگی
- رگ به رگ شدن یا کشیده شدن شدید بافت نرم
علل پزشکی درد ساق پا در سه حیطه اصلی قرار میگیرند:
دلایل عصبشناختی (عصبی)
- نوروپاتی
- سندرم پای بیقرار
- گیر افتادن و تحتفشار قرار گرفتن عصب
- درد عصبسیاتیک
دلایل اسکلتی ـ عضلانی
- آرتروز که مفصلهای ران، زانو یا مچ پا را درگیر میکند.
- کشیدگی عضله، تاندون یا رباطها برای مثال در نتیجه صدمه دیدن در یک رقابت ورزشی
- گرفتگی شبانه عضلات
- سندرم کمپارتمان مزمن/ فشاری
- سندرم فشاری استخوان درشتنی (تیبیا) میانی
- شکستگی فشاری
دلایل عروقی
- لنگیدن (کلودیکیشن) متناوب به دلیل بیماری عروقی محیطی / بیماری سرخرگ محیطی
- ترومبوزیس عمیق وریدی (لخته شدن خون)
آزمایش و تشخیص
پزشک تاریخچهای از درد پا (از طریق پرسش و پاسخ) را از بیمار جویا میشود و سپس پاها را معاینه میکند و محل دقیق درد پا را مشخص میسازد. پزشک نبض، اِدِم و تورم، را بررسی کرده و تغییرات دمایی را تشخیص میدهد.
آسیبهای خاص مانند صدمات ورزشی پس از انجام آزمایشهایی چون اولتراسوند، پرتونگاری (اشعه ایکس)، سی تی اسکن، ام آرآی و اسکن استخوان به دقت ارزیابی میشوند.
در صورت لنگیدن پادرد ناشی از بیماری سرخرگ محیطی فرایند تشخیص شامل موارد زیر خواهد بود:
- شاخص فشارخون مچ پا یا بازو، اندازهگیری فشارخون در بازو و مچ پا هنگام استراحت و پس از راه رفتن
- اولتراسونوگرافی: اسکنهایی برای بررسی جریان خون در پا
- سیتیاسکن/ ام آر آی: اسکنهای پس از تزریق کنتراست به خون برای بررسی شریانها و رگها
- آنژیوگرافی: تزریق کنتراست و بررسی گردش آن در سیستم شریانی- وریدی به منظور تشخیص هر گونه انسداد و تنگی
درمان درد پا
اقدامات خودیاری
گرفتگی عضلات پا، به گونهای از درد پا اشاره دارد که در صورت رد علل دیگر، نیاز به بررسی بیشتر ندارد و درمان آن به اقدامات خودیاری محدود میشود.
ماساژ و تمرینات کششی عضله مفید هستند، اما مصرف مسکن در این مورد سودمند نیست. با این حال، در صورت تداوم درد پا پس از رفع گرفتگی، مسکنها به یاری بیمار میآیند.
رایس (RICE)
رایس (RICE) مخفف اقداماتی است که برای درمان آسیبهای ورزشی جزئی ازجمله کشیدگی و رگ به رگ شدن پا توصیه میشوند. چهار اقدام درمانی به ترتیب عبارتاند از:
- استراحت:استراحت مانع از ایجاد آسیب بیشتر میشود و زمان کافی برای التیام و کاهش تورم را فراهم میآورد.
- یخ (یا کمپرس سرد موجود در فروشگاهها یا داروخانهها): یخ تورم، التهاب و درد را کاهش میدهد.
- فشردگی (کمپرس): باندپیچی پا با نوار کشی باعث کاهش تورم و درد میشود.
- ارتفاع: بالا بردن پا تا سطح قلب موجب میشود که عمل تخلیه به کمک نیروی جاذبه زمین بهتر انجام شود و به این ترتیب میزان درد و تورم کم شود.
دارو
علل اصلی درد ساق پا، مانند لخته شدن خون، نیازمند مراقبتهای پزشکی فوری است. پزشک داروهایی را تجویز خواهد کرد. مسکنها موجب برطرف شدن سریع درد، سنگینی و سوزن سوزن شدن ساق پا میشود. نمونههایی از این مسکنها عبارتاند از: استامینوفن یا ایبوپروفن (به عنوان مثال نروفن).
ماساژ
توصیه میشود با متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مشورت کنید تا در خصوص ماساژ پا راهنمایی دریافت کنید. این فرد توانایی دارد با توجه به نیازهای بدن شما، ماساژ مناسب را ارائه دهد. در صورتی که با درد مکرر پا مواجه هستید، بهتر است بلافاصله با یک متخصص طب فیزیکی مشورت کنید، زیرا احتمالاً دچار یک اختلال مزمن شدهاید.
کفش و کفی ارتوتیک
برای رهایی از درد پا از پوشیدن کفشهای خیلی تنگ اجتناب کنید. مؤثرترین ابزار درمان درد پا استفاده از کفی ارتوتیک است. این کفیها با کنترل پرونیشن کف پا (چرخش پا به طرف پایین) و محدود کردن چرخش داخلی پاها به کاهش کشش بیش از حد و پیچخوردگی عضلات ساق پا کمک میکند.
فیزیوتراپی و ورزش
برای اغلب پادردها، ما شروع یک برنامه ورزشی را توصیه میکنیم. ورزشدرمانی و فیزیوتراپی به شما کمک میکند تا در کوتاهترین زمان ممکن فعالیتهای خود را از سر بگیرید و از آسیب مجدد پیشگیری میکند. متخصصین طب فیزیکی تکنیکهای مناسب بلند کردن پا و پیادهروی، و تمرینات تقویت و کشش کمر را به شما آموزش میدهند.
مگنتدرمانی
مگنتدرمانی یک راه طبیعی برای درمان طیف گستردهای از بیماریها مانند گرفتگی عضلات پا و سیاتیک است. مگنتدرمانی یک روش ۱۰۰٪ ایمن و فاقد مداخله دارویی و عوارض جانبی است. این درمان را میتوان به تنهایی و یا همراه با درمانهای طبیعی و معمولی دیگر به کار گرفت. مگنتهای کوچک شفادهنده قوی و بلند بر روی بخشهایی از پا در نزدیکی نقطه درد قرار داده میشوند. مگنتها در انواع پابند، کفی و روکش تشک قابل استفاده هستند.
شوکدرمانی
شوک درمانی (Shockwave Therapy) میتواند برای افرادی که با بیماریهای مداوم و دردناک مبتلا هستند، نتایج عالی به همراه داشته باشد. در بسیاری از موارد، این روش باعث کاهش فوری درد و بهبود تحرک و عملکرد میشود. این درمان غیرتهاجمی است و توسط بیماران بهراحتی پذیرفته میشود. همچنین، برای انجام این درمان نیازی به بیهوشی نیست و هر جلسه درمانی معمولاً حدود ۲۰ تا ۵ دقیقه طول میکشد. برای بسیاری از بیماریها، تنها ۳ تا ۵ جلسه درمانی با فاصلههای ۷ تا ۳ روز از یکدیگر کافی است.
لیزردرمانی
لیزردرمانی از نور لیزر برای تسکین درد، رفع التهاب یا ترمیم بافتهای آسیبدیده استفاده میکند. لیزردرمانی برخلاف لیزرهای جراحی که موجب تخریب بافت میگردد، روشی کاملاً غیرتهاجمی است. لیزردرمانی از انرژی نور لیزر با شدت کم برای تحریک سلولها از طریق تعدادی از مسیرهای سلولی شناختهشده استفاده میکند و فرآیند بهبود بافتها را تسریع میبخشد.
روشهای درمانی دیگر شامل سونوگرافی، TENS درمانی، گرما، و کشش است که ممکن است برای دورههای کوتاه توصیه شود. علاوه بر این، بیماران ممکن است از درمانهای کایروپراکتیک و CPM نیز بهرهمند شوند.