تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی (PRP) یک روش درمان ابتکاری و جدید است که برای درمان آسیب‌دیدگی‌های مزمن ورزشی و عصبی عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع تزریق‌ها عمدتاً برای درمان موارد ابتلا به آرتروز زانو، از بین رفتن غضروف، فیوژن ستون فقرات، دیر جوش خوردن موارد شکستگی استخوان‌ها، و فرآیند ترمیم ضعیف و آهسته زخم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تکنیک درمان دارای کاربرد خاص در حوزه آسیب‌دیدگی‌های ورزشی و مشکلات عصبی عضلانی است و در عمل توانسته رواج زیاد در سال‌های اخیر پیدا کند. به بیان ساده می‌توان گفت تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی می‌تواند نقش موثر در بازیابی و تحریک فرآیند ترمیم عادی بدن داشته باشد.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی قصر از روش جدید و موثر پی آر پی(PRP) در درمان و کاهش علائم ناشی از انواع مشکلات مفصل، رباط‌ها، تاندون‌ها و دیگر بافت‌های بدن استفاده می‌کنند. بیماران ما در این کلینیک پس از انجام روش درمانی پی آر پی برنامه‌های توانبخشی را با انجام حرکات اصلاحی و یا دیگر روش‌های طب فیزیکی برای تسریع در روند بهبودی آغاز می‌کنند.از طریق معاینات منظم در این کلینیک، متخصصین ما می‌توانند برای شما زمان مناسب برای بازگشت به فعالیت‌های عادی را مشخص کنند. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر درباره تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی و هماهنگی جلسه ملاقات با متخصصین این کلینیک لطفاً با همکاران ما تماس حاصل فرمایید.
پلاسمای غنی شده با پلاکت چیست؟
پلاسمای غنی شده با پلاکت یا PRP (Platelet-Rich Plasma) یک نوع پلاسما است که دارای غلظت بالای پروتئین‌های بیواکتیو یا انرژی‌زا است. این پلاسما شامل فاکتورهای رشدی است که وظیفه تحریک و آغاز فرآیندهای ترمیم بافت و بهبود مشکلات بدن را دارند. این فاکتورهای رشد به طور خاص برای تسهیل و تسریع فرایندهای ترمیمی در بدن بسیار مهم و ضروری هستند.
با وجودی که تشکیل لخته یکی از وظایف اصلی پلاکت‌های خون است، پلاکت‌ها نقش بسیار موثر در فرآیند بهبود آسیب‌دیدگی دارند. پلاکت‌های انسانی به‌طور طبیعی سرشار از فاکتورهای مربوط به بافت پیوندی هستند. به هر حال، پلاسمای غنی شده با پلاکت می‌تواند میزان تمرکز پلاکت‌ها و فاکتورهای رشد موجود در خون را تا ۵ برابر افزایش دهد. به این ترتیب تزریق این فاکتورها به رباط‌ها، تاندون‌ها، و مفاصل آسیب‌دیده می‌تواند نقش بااهمیت در تحریک فرآیند ترمیم طبیعی بدن داشته باشد.
در حقیقت تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت می‌تواند فرآیند ترمیم بافت پیوندی، ترمیم استخوان، افزایش جریان خون در اندام‌ها و نیز تسریع فرآیند بهبود زخم را در بدن فرد به همراه داشته باشد.
مزایای بالقوه ناشی از تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی چیست؟
- در این شرایط بیمار می‌تواند بهبود چشمگیر در علائم مشکل خود را مشاهده کند.
- این کار می‌تواند نیاز به استفاده از روش‌های درمان تهاجمی‌تر همچون مصرف طولانی‌مدت دارو یا عمل جراحی را کاهش دهد و به این ترتیب امکان بازگشت شرایط بیمار به حالت عادی وجود خواهد داشت.
- تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یک روش درمان با سطح تهاجم حداقل است. در این شرایط از سلول‌های بدن خود فرد و فرآیند ترمیم طبیعی بدن برای درمان بیمار استفاده می‌شود.
- بهبودی پس از این درمان اغلب بسیار سریع‌تر از سایر روش‌های درمانی می‌باشد.
- به خاطر اینکه در این روش از خون بدن خود فرد استفاده می‌شود، خطر واکنش منفی بدن با ایجاد عفونت و نیز واکنش آلرژیک به پلاسمای تزریق شده وجود ندارد.
آیا تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP) برای من مناسب است؟
این درمان به‌طور خاص در بهترین حالت برای رفع مشکلات مزمن رباط‌ها، تاندون‌ها یا سایر آسیب‌دیدگی‌هایی مناسب است که نسبت به سایر روش‌های درمان محافظه‌کارانه واکنش مناسب از خود نشان نداده‌اند. برای مثال در این زمینه می‌توان از موارد زیر نام برد:
- آسیب‌دیدگی عضله چرخاننده شانه
- شانه منجمد
- آسیب‌دیدگی‌های ورزشی
- پارگی رباط صلیبی
- درد ساق پا
- درد و ناپایداری مفصل شانه
- تنیس البو و مشکل آرنج افرادی که گلف بازی می‌کنند.
- کشش زردپی و گرفتگی عضله ران
- PRP زانو برای درمان پیچ خوردن زانو و بی‌ثباتی آن
- سندرم تونل کارپال
- تاندونیت آشیل و التهاب غلاف کف پا
- آرتروز زانو، ران و سایر مفاصل بدن
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت چگونه عمل می‌کند؟
برای تهیه پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP)، یک مقدار کمی خون از بیمار جمع‌آوری می‌شود. سپس نمونه خون بیمار در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد و با چرخش دستگاه، پلاسمای خون از سلول‌های خونی دیگر جدا می‌شود و در نهایت فقط پلاسما و پلاکت‌های خون باقی می‌مانند. سپس سلول‌های قرمز خون از بین می‌روند و پلاسمای باقی‌مانده برای درمان بیمار استفاده می‌شود. زمان مورد نیاز برای چرخش خون و جدا شدن پلاسما کمتر از ۱۵ دقیقه است.
در ادامه پزشک معمولاً از امواج مافوق صوت برای تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت به محل‌های دقیق و مطمئن در نواحی آسیب‌دیده استفاده خواهد کرد. به این ترتیب پزشک می‌تواند وضعیت رگ‌های خونی، اعصاب و سایر ساختارهای حساس را در داخل بدن بیمار مشاهده کرده و از وارد کردن آسیب به آن‌ها خودداری کند. در نتیجه پزشک می‌تواند با هدایت امواج مافوق صوت ناراحتی بیمار را در طول درمان کاهش داده و اثربخشی نتایج درمان را تا حد ممکن افزایش دهد.
در نهایت پزشک از یک سوزن برای تزریق مستقیم پلاسمای غنی شده با پلاکت به نواحی آسیب‌دیده و حتی نواحی بین فیبرهای کلاژن استفاده خواهد کرد. انجام این تزریق حتی به‌طور مستقیم در پارگی‌های بسیار کوچک که امکان مشاهده آن‌ها از طریق اسکن ام آر آی نیز وجود ندارد، امکان‌پذیر است. پس از تزریق پلاسمای غنی شده و عوامل رشد مربوط به آن در نواحی آسیب دیده، فرآیند بهبود شرایط آغاز خواهد شد. انجام این کار باعث تحریک تولید پروتئین‌ها و فاکتورهای دیگر مورد نیاز در نواحی مورد نظر شده و بهبود بافت آسیب‌دیده را برای بیمار به همراه خواهد داشت.
تعداد جلسات درمان با تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت چقدر است؟
با وجودی که تعداد جلسات درمان مورد نیاز با این روش برای افراد متفاوت است، اکثر افراد معمولاً به ۲ تا ۴ جلسه درمان با این روش نیاز دارند. هر یک از جلسات درمان در این حالت تقریباً ۴ تا ۶ هفته فاصله زمانی دارند. به هر حال محدودیت مشخص برای تعداد جلسات درمان مورد نیاز برای بیمار وجود ندارد. در حقیقت خطرات و عوارض جانبی این درمان با افزایش تعداد تزریق‌ها تغییر نمی‌کند.
آیا برای این درمان توصیه‌های خاص به افراد ارائه می‌شود؟
در این زمان معمولاً به بیمار توصیه می‌شود از استفاده داروهای ضد التهاب غیراستروئید (NSAID) یک هفته قبل از درمان و در طول درمان خودداری کند. در ابتدای شروع درمان بیمار ممکن است با مقداری ناراحتی و درد موضعی در محل‌های تزریق مواجه شود. به این ترتیب اکثر بیماران می‌توانند با مصرف داروی تیلنول به کاهش درد و ناراحتی ایجاد شده در این شرایط کمک کنند. همچنین ممکن است در مواقع لازم از یخ و گرما برای نواحی تحت درمان استفاده شود. هفته اول پس از درمان، بیمار معمولاً برنامه توانبخشی خود را با فیزیوتراپی آغاز خواهد کرد. به هر حال توجه داشته باشید بیمار نباید در این زمان فعالیت‌های حرکتی و ورزشی شدید انجام دهد.
چه مدت پس از این درمان می‌توان فعالیت‌های فیزیکی عادی را دوباره آغاز کرد؟
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP) می‌تواند به ترمیم تاندون‌ها، رباط‌ها و مفاصل کمک کند، اما در این شرایط فرآیند بهبود بیمار سریع نیست. در حقیقت این درمان می‌تواند به تحریک فرآیند رشد و ترمیم تاندون‌ها، رباط‌ها و مفاصل کمک کند، اما این فرآیند به زمان و توانبخشی نیاز دارد.
میزان موفقیت در هنگام استفاده از این درمان چقدر است؟
مطالعات انجام شده در این حوزه نشان دهنده بهبود ۸۰ تا ۸۵ درصدی در شرایط بیمار پس از تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی است. به این ترتیب برخی بیماران با کاهش کامل درد و ناراحتی خود پس از این درمان مواجه می‌شوند. همچنین نتایج ایجاد شده با این روش معمولاً دائمی هستند.
آیا هزینه درمان با تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت تحت پوشش بیمه قرار دارد؟
اکثر طرح‌های بیمه خدمات درمانی هزینه درمان با تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت یا پی آر پی (PRP) را تحت پوشش خود قرار نمی‌دهند. به هر حال در برخی موارد خاص، ممکن است این موسسات بخشی از هزینه درمان زانو درد با پی آر پی را به بیمار پرداخت نمایند.
آیا تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت عوارض جانبی دارد؟
معمولاً تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP) یک روش درمانی ایمن است، زیرا از خون بدن خود فرد استفاده می‌شود و احتمال واکنش آلرژیک به درمان به‌صورت کلی وجود ندارد. با این حال، همانند هر باری که یک سوزن وارد بدن می‌شود، همچنان احتمال وقوع عفونت، خونریزی و آسیب به اعصاب وجود دارد. این خطرات در اکثر موارد برای افرادی که با این روش درمان می‌شوند، به وجود نمی‌آیند و در واقع بسیار نادر هستند. خطرات دیگر این درمان به‌طور خاص به ناحیه‌ای که تحت درمان قرار می‌گیرد وابسته خواهند بود.