تست نوار عصب و عضله

navar-asab1

نوار عضله روش تشخیصی برای ارزیابی سلامتی عضلات و سلول‌های عصبی است که آن‌ها را کنترل می‌کنند (نورون‌های حرکتی). نورون‌های حرکتی سیگنال‌های الکتریکی را که موجب می‌شود عضلات اصطکاک یابند، انتقال می‌دهند. نوار عضله این سیگنال‌ها را به نمودار، صداها یا مقادیر عددی تبدیل می‌کند که یک متخصص تفسیر می‌کند. نوار عضله از دستگاه‌های کوچک به نام الکترود برای انتقال یا شناسایی سیگنال‌های الکتریکی استفاده می‌کند. در طول نوار عضله سوزنی یک الکترود سوزنی به‌طور مستقیم به عضله واردشده و فعالیت الکتریکی آن عضله را ثبت می‌کند. بررسی هدایت عصبی که بخش دیگری از نوار عضله است، از الکترودها روی پوست (الکترودهای سطح) برای اندازه‌گیری سرعت و قدرت سیگنال بین دو یا چند نقطه استفاده می‌کند. نتایج نوار عضله و نوار عصب می‌تواند اختلال عصبی، اختلال عملکرد عضلات یا مشکلات انتقال سیگنال عصبی به عضله را نشان دهد.

نوار عضله اغلب زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فرد دارای علائم ضعف، درد و یا احساس غیرطبیعی است و تفاوت بین ضعف عضلانی ناشی از آسیب عصب متصل به یک عضله و ضعف ناشی از اختلالات سیستم عصبی مانند بیماری عضلانی را مشخص می‌کند. درحالی‌که نوار عضله و نوار عصب آزمایش‌های متفاوتی هستند، اغلب آن‌ها با یکدیگر همخوانی دارند زیرا اطلاعات حاصل از هر تست مکمل دیگری است یعنی دو آزمایش با هم، به‌جز در شرایط خاص، مفیدتر هستند. متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توان‌بخشی قصر با انجام نوار عصب و بررسی هدایت عصبی به تشخیص مناسب بیماری کمک و از عوارض بیشتر نیز جلوگیری می‌کنند. جهت دریافت نوبت مشاوره یا رزرو نوبت با شماره تلفن 03132367465 03132330382 تماس بگیرید.

استفاده از نوار عصب و عضله


پزشک برای فردی نوار عضله را تجویز می‌کند که علائم یا نشانه‌هایی از اختلال عصبی یا عضلانی را داشته باشد. چنین علائمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  •  مورمور
  •  بی‌حسی
  •  ضعف عضلانی
  •  درد عضلات یا گرفتگی عضلات
  •  برخی از انواع درد اندام‌ها

نتایج نوار عضله اغلب برای کمک به تشخیص یا رد تعدادی از مشکلات کاربرد دارد، مانند:

  • اختلالات عضلانی، مانند دیستروفی عضلانی یا پلی میوزیت
  •  بیماری‌هایی مانند میاستنی گراویس که ارتباط بین عصب و عضله را تحت تأثیر قرار می‌دهند
  •  اختلالات اعصاب خارج از نخاع (اعصاب محیطی)، مانند سندرم تونل کارپال یا نوروپاتی محیطی
  •  اختلالاتی مانند اسکلروز جانبی آمیوتروپیک یا فلج اطفال که نورون‌های حرکتی در مغز یا نخاع را تحت تأثیر قرار می‌دهند
  •  اختلالاتی که بر ریشه عصب تأثیر می‌گذارد، مانند دیسک کمر در ستون فقرات

قبل از نوار عضله


اگر بیمار مشکل خاصی دارد پزشک قبل از انجام نوار عضله باید در جریان قرار بگیرد. اگر کسی شرایط زیر را دارد باید به متخصص مغز و اعصاب و دیگر کارکنان آزمایشگاه اطلاع دهد.

  •  دارای دستگاه ضربان‌ساز یا هر وسیله الکتریکی دیگر است.
  • داروهای کاهش‌دهنده خون را مصرف می‌کند.
  •  دارای هموفیلی، اختلال خونریزی ریوی است، که باعث خونریزی طولانی‌مدت می‌شود.

به‌طورکلی، برای انجام تست لازم نیست که فرد ناشتا باشد. در برخی موارد لازم است سیگار و نوشیدنی‌های کافئینی مانند قهوه، چای و کولا دو تا سه ساعت قبل از آزمایش مصرف نشوند. قبل از تست، دوش بگیرید تا چربی‌های پوست پاک شوند. قبل از تست لوسیون یا کرمی استفاده نکنید. دمای بدن می‌تواند بر نتایج این آزمون تأثیر بگذارد. در صورتی که هوا بیش از حد سرد باشد، ممکن است به بیمار گفته شود تا قبل از انجام آزمایش در یک اتاق گرم بخوابد. برای نوزادان و کودکان، آماده‌سازی فیزیکی و روانی بستگی به سن، رفتار و تجربه قبلی کودک دارد، به‌عنوان مثال، آیا کودک با روش پزشکی یا دندان‌پزشکی دیگری مصدوم شده است یا خیر.

مراحل انجام نوار عصب و عضله


navar-asab2

فرایند نوار عضله

احتمال دارد از بیمار درخواست شود که لباس بیمارستان را بپوشد و بر روی تخت دراز بکشد. توضیحات زیر می‌تواند به بیمار کمک کند تا بداند در طول تست چه اتفاقی می‌افتد:
متخصص مغز و اعصاب یا تکنسین بسته به اینکه بیمار چه علائمی را تجربه می‌کند، الکترودهای سطح را در مکان‌های مختلف بر روی پوست بیمار قرار می‌دهند. پزشک ممکن است با توجه به علائم بیمار، الکترودهای سوزنی را در مکان‌های مختلف وارد کند. الکترود جریان الکتریکی کم قدرتی، که بیمار مانند مورمور یا اسپاسم احساس می‌کند، ارسال می‌کند. الکترود سوزنی ممکن است باعث ناراحتی یا درد شود که معمولاً بعد از برداشته شدن سوزن درد رفع می‌شود. اگر بیمار در مورد ناراحتی و درد نگران باشد، ممکن است از متخصص مغز و اعصاب بخواهد در طول تست وقفه‌ی کوتاهی داشته باشند. در طول نوار عضله سوزنی، متخصص مغز و اعصاب ارزیابی می‌کند که آیا فعالیت الکتریکی بی‌اختیار، فعالیتی که در بافت عضله سالم وجود ندارد، زمان استراحت عضله ایجاد می‌شود یا خیر و مقدار فعالیت زمانی که بیمار کمی عضله را حرکت می‌دهد نیز بررسی می‌شود. پزشک دستورالعمل‌های لازم در زمان استراحت و انقباض عضلات را در زمان مناسب به بیمار ارائه می‌دهد. بسته به اینکه پزشک چه عضلات و اعصابی را بررسی می‌کند، ممکن است از بیمار بخواهد وضعیتش را در طول تست تغییر دهد. در حالت عادی عضله در حالت استراحت فعالیت الکتریکی بسیار کمی دارد درحالی‌که قرار دادن سوزن‌ها می‌تواند موجب فعالیت الکتریکی شود، اما هنگامی‌که ماهیچه‌ها کاملاً آرام شوند فعالیت الکتریکی کمی ممکن است شناسایی شود. هنگامی‌که بیمار عضله را حرکت دهد فعالیت شروع می‌شود. همان‌طور که بیمار عضله خود را بیشتر حرکت دهد، فعالیت الکتریکی افزایش می‌یابد و الگویی دیده می‌شود. این الگوی کمک می‌کند تا پزشک تعیین کند که آیا عضله واکنش مناسبی می‌دهد یا خیر. پس از انجام نوار عضله بیمار ممکن است مقداری کبودی جزئی درجایی که سوزن الکترود به عضله واردشده است، حس کند. کبودی‌ها باید ظرف چند روز محو شوند. در صورت ادامه با پزشک تماس بگیرید.

فرآیند بررسی هدایت عصبی

navar-asa5

بررسی هدایت عصبی اغلب هم‌زمان با نوار عضله انجام می‌شود. در این تست، عصب الکتریکی را تحریک می‌کنند درحالی‌که الکترود دوم، جریان الکتریکی "اولیه" را از اول کنترل می‌کند. این بررسی معمولاً با الکترودهای سطح (مشابه آنچه برای الکتروکاردیوگرام استفاده می‌شود) انجام می‌شود که بر روی پوست عصب در نقاط مختلف قرار می‌گیرد. الکترود عصب را با یک ضربه الکتریکی خفیف تحریک می‌کند. فعالیت الکتریکی حاصل با الکترود دیگر ثبت می‌شود. فاصله‌ی بین الکترودها و زمان لازم برای حرکت‌های الکتریکی برای حرکت بین الکترودها برای محاسبه سرعت انتقال امپدانس (سرعت هدایت عصبی) استفاده می‌شود. کاهش سرعت انتقال نشان‌دهنده بیماری عصبی است. نوار عصب برای تشخیص اختلالات عصبی واقعی (مانند نوروپاتی) و یا شرایطی که عضلات تحت تأثیر آسیب عصبی (مانند سندرم تونل کارپال) قرار می‌گیرند استفاده می‌شود. دمای طبیعی بدن باید برای نوار عصب حفظ شود زیرا درجه حرارت پایین بدن باعث تحریک عصب می‌شود.

نتایج


پزشکی که نوار عضله یا نوار عصب تجویز کرده است نتایج تست بیمار را تفسیر و گزارشی آماده می‌کند و در مراجعات بعدی بیمار گزارش را با بررسی خواهد کرد. الگوی تخلیه الکتریکی از عضله می‌تواند اطلاعات بیشتری راجع به علت مشکل ارائه دهد و حتی ممکن است تعیین کند که برای چه مدت ممکن است مشکل وجود داشته باشد. تفسیر نوار عضله و نوار عصب همیشه ساده نیست و ممکن است همیشه به یک تشخیص احتمالی منجر شود اما آزمایشات می‌توانند تعداد احتمالی تشخیص داده‌شده را کاهش دهند.

خطرات


نوار عضله و نوار عصب روش‌های کم‌خطر هستند و عوارض نادر دارند. برای گرفتن نوار عضله، هنگامی‌که سوزن الکترود در پوست قرار می‌گیرد خطر خونریزی، عفونت و آسیب عصبی وجود دارد اما بسیار پایین است. هنگامی‌که عضلات در امتداد دیواره قفسه سینه با یک الکترود بررسی می‌شوند این خطر وجود دارد که هوا در ناحیه بین ریه‌ها و دیواره قفسه سینه جمع کند و موجب پنوموتوراکس شود. نوار عصب تست تهاجمی نیست اما به دلیل شوک الکتریکی ممکن است دردناک باشد. شوک‌ها با مقدار کم جریان الکتریکی ارتباط دارند، بنابراین آن‌ها برای کسی خطرناک نیستند. بیماران مبتلابه ضربان‌ساز دائم یا دیگر محرک‌های تحرک مانند ایمنی مغزی عمیق یا محرک‌های نخاعی باید قبل از انجام نوار عصب آزمایش‌کننده را در جریان بگذارند. این مشکلات از انجام تست جلوگیری نمی‌کنند اما باعث می‌شوند که اقدامات احتیاطی خاصی صورت گیرد.